Wie via de Wittebrink richting Hummelo rijdt zal zeker opgevallen zijn dat er in de onmiddellijke nabijheid van de weg een aantal boerderijen staan met nogal voor ons Achterhoekers vreemde namen. Bautzen, Lutzen, Talem, Montmirail, Beresina, Duben, Brienne, Maloi Jaroslawitz zijn de namen die op te maken hebben met een stuk bijzonder Hummelose geschiedenis. Dhr. Stam schreef in het Jaarboek Achterhoek en Liemers 1986 een artikel:
“Hendrik Jacob Carel Baron van Heeckeren van Enghuizen en zijn veldtochten”.
Hierin vermeldt hij, dat sinds jaar en dag verhalen de ronde doen dat een van Heeckeren deel genomen zou hebben aan “veldtochten, of aan “de veldtocht naar Rusland onder Napoleon:” en na zijn terugkeer in Nederland onder Hummelo bij Arnhem boerderijen zou hebben gesticht, die nu nog bekend staan onder vreemde buitenlandse namen.
De foto van deze week laat de gevel zien van Maloi Jaroslawitz. Deze boerderij is gebouwd in 1860. Het opschrift in loden letters en cijfers is bevestigd tegen de vloer van het balkon in de voorgevel. Het pand is thans genummerd: Zelhemseweg 5 en eigendom van E.J. Brussen die het met fijn gevoel voor traditie in 1983 heeft laten opknappen. De naam herinnert aan een onbesliste veldslag die bij deze stad plaats vond op 4 oktober 1812 tussen de legers van Napoleon en de Russische tsaar, op ongeveer 150 kilometer ten zuidwesten van Moskou.
Genoemde baron van Heeckeren diende inderdaad na de inlijving van Holland bij Frankrijk onder Napoleon en nam in 1812 deel aan de veldtocht naar Rusland. Hij heeft gevochten in verschillende veldslagen. Bij Jena, waar de vuurdoop voor van Heeckeren was. Bij Lutzen, waar Napoleon een overwinning op de Pruisen behaalde. Bij Bautzen in Saksen, waar Napoleon de Pruisische en Russische troepen versloeg en ook in de slag bij Maloi Jaroslawitz in Rusland.
In het midden van de negentiende eeuw stichtte hij op het grondgebied van Enghuizen en aangrenzend daaraan op de ontginningsgronden tal van boerderijen; ook kocht hij er bestaande bedrijven op. Waarschijnlijk als een soort verering van Napoleon gaf hij een aantal boerderijen de naam van de veldslagen die hij meemaakte. De luiken van deze pachtboerderijen werden allen geschilderd in de bekende kleuren van de Van Heeckerens.
Door Fred Wolsink. Gepubliceerd in Weekblad Contact (15 mei 2007)
